Theorie U
Onze snel veranderende samenleving kent complexe uitdagingen. Naast een goede dosis creativiteit en innovativiteit vragen deze uitdagingen ook om leiderschap, het vermogen naar anderen te kunnen luisteren en anderen te ontmoeten in waar zij staan. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Hoe krijg je mensen in beweging? Wat is er nodig om echte transformatie in te zetten? En hoe kun je vertragen om vervolgens te versnellen?
​
Een veranderframework om transformatie in gang te zetten zowel innerlijk, in een team of in een netwerk, is theorie U. In sommige gevallen weten we wanneer we aan een project beginnen, wat het eindresultaat moet zijn. Maar steeds vaker weten we wel ongeveer wat we willen oplossen maar zijn de vraagstukken dermate complex, dat het eindresultaat niet altijd vast staat. Of zelfs nog niet gezien kan worden. Hoe ga je dan te werk?
Je kan leren van het verleden maar ook van de toekomst: zonder je te laten leiden door angst of onzekerheid, laten leiden door wat wil er ontstaan. Dit vraagt niet alleen wat van het collectief maar (juist) ook van het individu en van diens persoonlijke leiderschap. Want tenslotte begint een betere wereld, altijd bij jezelf!
​
Het theorie U-framework is gebaseerd op een iteratieve U-beweging die gaat van links - loslaten, observeren, opnieuw leren kijken - naar rechts - verbinden met de toekomst, nieuwe opties zien, uitkristalliseren en gaan doen.
De Stappen
-
Downloaden: oude patronen zien en loslaten. In deze stap ligt de focus op je oordeel uitstellen en opschorten. Vanuit welk perspectief kijk je? En wat is er nog meer? Welke ‘waarheden’, feiten en gevoelens spelen mee? Dit doe je met het hele systeem in de ruimte: iedereen die iets te maken heeft met het voorliggende vraagstuk doet mee.
-
Zien met andere ogen: je gaat je opnieuw richten? Wat is er anders? Wat komt er in beweging? Observeren, observeren, observeren is hier essentieel. Hierbij gaat het ook om inleven in elkaars perspectief en leefwereld.
-
Aanvoelen vanuit het veld: hier laat je los wat je al weet en focus je op dat wat er kan ontstaan: welke mogelijkheden zijn, hoe ziet de wereld eruit als we ons laten leiden door de toekomst en niet door het verleden?
-
Presencing: presencing is een samensmelting van de woorden ‘presence’ (aanwezig zijn) en sensing (aanvoelen). Welk potentieel is er? Wat is mijn werk (dat wat ik doe) en wat is mijn Werk (dat waarvoor ik leef, wat ik wil neerzetten in mijn tijd op deze wereld)?
-
Uitkristalliseren van visie en intentie: door te vertragen en te verbinden met de bron, kun je oplossingen en ideeën tot je laten komen in plaats van het te forceren. Wat wil er ontstaan? Hier ga je van denken naar (mindful) doen en datgene belichamen wat je in de wereld wilt zetten.
-
Prototypen: door hoofd, hart en hand te verbinden ga je dat wat er in de vorige stappen is ontstaan ook daadwerkelijk in gang zetten. Van idee naar actie dus.
-
Uitvoeren door te handelen vanuit het geheel: veranderen en transformeren gaat niet alleen vanuit jezelf maar ook door te handelen vanuit het geheel en aandacht te hebben voor je omgeving. Wat voor effect heeft dat wat je in gang zet? Je gaat hier kijken of de oplossing die je samen hebt bedacht, passend is en een (deel)oplossing biedt voor datgene waarom je in het begin startte met de U-beweging.
Binnen een traject, project of vraagstuk kan het zijn dat je meerdere U’s doorloopt: persoonlijk, als team, als netwerk. Het proces is iteratief wat wil zeggen: er is een volgorde qua stappen maar soms vraagt de situatie dat je een stapje terug gaat, vertraagd of fases versmelt.
Nieuwsgierig en zoek je vooraf verdieping? Via www.presencing.com kun je deelnemen aan een massive open online course (mooc) over theorie U. Bovendien vindt je daar een schat aan tools en werkvormen die je helpen te vertragen om vervolgens te versnellen in je eigen (werk)traject. Ook ik het boek ‘De essentie van Theorie U: kernprincipes en toepassingen’ van C. Otto Scharmer aan te raden. Laat je het boek liever voor wat het is en wil je het gewoon ervaren? Neem dan contact op zodat we een ervaring op maat kunnen creëren!